ŠAMAC, 11. OKTOBRA (ONASA) – U sklopu projekta “EU4BusinessRecovery”, kojeg sufinansira Evropska unija i Njemačka vlada, posjetili smo Šamac da se i sami uvjerimo zašto se Šamac našao na listi za dobivanje Green Destination certifikata.
Šamac je jedna od osam izvanrednih destinacija iz BiH koje su na putu da dobiju certifikat Green Destinations.
Osim Šamca odabrane destinacije koje će raditi na ispunjavanju zadatka kako bi dobili Zeleni certifikat su: Bosanska Krupa, Nacionalni Park Kozara, Spomenik prirode Skakavac pored Sarajeva, Trebinje, Konjic, kao i Mostar, Žepče, koji uključujući Zavodoviće i Maglaj.
Po samom dolasku u Šamac ono što će vas dočekati i oduševiti je srdačno lokalno stanovništvo, koje je spremno pokazati vam sve netaknute ljepote Šamca i uz to vam s oduševljenjem pričati o prethodnim projektima GIZ-a i Njemačke vlade u njihovoj lokalnoj zajednici, a koje su obogatile njihovu malu opštinu na samom sjeveru naše zemlje.
Današnje opštinsko sjedište Šamac nastao je tek 1863. godine na ušću Bosne u Savu.
Projekat za izgradnju Šamca sačinio je inžinjer Salih efendija Mukevit, a gradnjom su rukovodili francuski inžinjeri.
Jedna od značajnijih znamenitosti Šamca u gradskom jezgru jeste činjenica da su ulice u tom dijelu grada ukrštene pod pravim uglom, tako da gradsko jezgro ima oblik pravougaonika.
Iako Šamac nema nekih starih arhitektonskih građevina, pohvalili su nam se Kučukalića kućom.
Kučukalića kuća je porodična kuća Kučukalića u Bosanskom Šamcu. Ponekad se naziva Begova kuća ili Stara biblioteka. Nalazi se u glavnoj ulici, u središtu Bosanskog Šamca.
Kuću su sagradili brčanski poduzetnik Ali-aga i njegov sin Fehim-aga Kučukalić.
Izgrađena je u periodu od 1898. do 1904. godine.
Kuću su gradili talijanski majstori u presudomaurskom stilu, a arhitekta je bio Aleksandar Vitek, koji je projektovao Gradsku vijećnicu i Kučukalića kuću u Brčkom.
Kada je izgrađena, Kučukalića kuća je bila najljepša kuća u Bosanskom Šamcu, te mogu potvrditi da i danas nosi taj epitet.
U ovoj klasičnoj vili poslije Drugog svjetskog rata bila je smještena ambulanta, potom gradska biblioteka do 1981. godine.
Od 1981. godine biblioteka je preselјena u Spomen dom “Mitar Trifunović Učo” nakon toga je u kuću smješten Sud za prekršaje.
Na području opštine Šamac nema standardnih turističkih znamenitosti poput starih zdanja, spomenika itd., ali opština Šamac i pored toga ima mnogo da ponudi.
Sam grad se nalazi na ušću Bosne u Savu, što je ogroman potencijal za razvoj ljetnog i ribolovnog turizma.
Na području opštine se nalazi i bara Odmut sa velikim brojem rijetkih vrsta barskih ptica, koja pruža stanište mnogim pticama selicama i jedan je od značajnijih lokaliteta tog tipa u ovom dijelu Evrope.
Područje opštine Šamac može mnogo da pruži i u lovnom turizmu, kao i u gore navedenom ribolovačkom, jer na opštini se nalazi veliki broj vještačkih jezera bogatih ribom.
Od močvara do malih jezera, travnjaka, poplavnih šuma i mješovitih priobalnih šuma, bogati izvori hrane su idealna staništa za mnoge migracione ali i endemske vrste ptica kao što je atraktivni vodomar (Alcedo atthis).
Tišina je naseljeno mjesto u Bosanskom Šamcu. Ovo mjesto je izuzetno u biološkoj raznolikosti životinja, biljaka i njihovih staništa koje su vrlo važne i na nivou Evropske Unije.
Močvarno-barski kompleks “Tišina”, čine močvare Mala Tišina, Velika Tišina, bara Odmut i povremeni vodotok Žandrak.
Ovo je priprodni rezervat sa tipičnom močvarnom vegetacijom (175 biljaka), staništem važnih ribljih vrsta ( 21 vrsta), i oko 150 vrsta ptica od kojih je 33 ugrožene vrste u Evropi i zaštićene međunarodnim konvencijama. Bara Tišina je i jedno i od najznačajnijih mjesta za ishranu i odmor ptica na migraciji iz srednje i sjeverne Evrope.
Tišina je raj i za mnoge vrste riba kao što je bolen (Aspius aspius) iz porodice šarana, za barsku kornjaču (Emys orbicularis), ali i za rijetke sisare kao što je to evropski šišmiš iz porodice potkovnjaka, veliki potkovnjak (Rhinolophus ferrumequinum), te neke druge značajne vrste iz evropske Natura 2000 mreže.
Vlada Republike Srpske je u septembru 2019. godine donijela Odluku kojom se ovaj močvarno-barski kompleks proglašava zaštićenim područjem četvrte kategorije.
Što se tiče ulaganja u sport i kulturu, opština izdvaja solidna sredstva u odnosu na svoj budžet, ali naravno i to bi moglo da se poboljša i da se kvalitetnijim planiranjem postigne raznovrsnija ponuda iz ovih oblasti.
Upravo kroz GIZ projekat uz podršku Njemačke Vlade, kupljeni su kajaci, kojim Opština Samac pokušava da oživi plovni turizam i sportove na vodi.
Ne zaboravimo da se Šamac nalazi na samom ušću rijeke Bosne u Rijeku Savu.
Šamački kraj je također izvrsno mjesto za lov na divljač, te je samim tim često mjesto međunarodnih takmičenja.
Lovišta obiluju pernatom divljači (divlji golub, fazan, divlja patka, prepelica), sitnom divljači (zec) i visokom divljači (divlja svinja, srndać).
Dobrim i domaćinskim upravljanjem, ovo bi moglo da se promjeni na bolje, ali za to je potrebno mnogo rada i sigurno jedan dug period kvalitetnog planiranja i ulaganja.
Ukoliko ste ljubitelji prirode, sporta na vodi, lova i ribolova, Šamac je mjesto koje morate posjetiti. (kraj) A.G.
Posjetu Šamcu smo napravili u sklopu projekt „EU4BusinessRecovery“, kojeg sufinansiraju Evropska unija i Njemačka vlada, a koji za cilj ima pružanje podrške Bosni i Hercegovini u ublažavanju posljedica izazvanih pandemijom COVID-19.
Projekat sa fokusom na izvozno orjentisani i turistički sektor implementira GIZ podstičući otvaranje novih radnih mjesta, te rast i razvoj preduzeća, čime BiH postaje konkurentija na tržištu Evropske unije. (Kraj) A.G.